CSRD; je hoort het overal, maar wat is het eigenlijk?

15-10-2024 12:00

Stel je voor: je zit in de bestuursvergadering van je bedrijf. De cijfers van het afgelopen jaar zien er goed uit. De omzet is gestegen, de winst is solide. Maar dan stelt een van de investeerders aan tafel een vraag: "Hoe zit het met onze impact op het milieu? Hoe duurzaam zijn we eigenlijk bezig?"

Vroeger was zo'n vraag makkelijk af te wimpelen, maar met de komst van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verandert dat. Vanaf 2024 zijn duizenden bedrijven in Europa verplicht om veel verder te kijken dan alleen de financiële cijfers van bedrijfsactiviteiten en -processen. Transparante rapportages over duurzaamheid, milieu-impact en sociale verantwoordelijkheid worden de nieuwe norm.

Ben jij voorbereid op deze verschuiving? In deze blog leggen we uit wat de CSRD precies betekent voor jouw bedrijf, wie eraan moet voldoen en hoe je strategisch kunt inspelen op deze nieuwe richtlijn. 

Wat is de CSRD?

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een Europese richtlijn die bedrijven verplicht om transparant te rapporteren over hun impact op het milieu, sociale kwesties en governance (ESG). Deze richtlijn bouwt voort op de bestaande Non-Financial Reporting Directive (NFRD), maar legt strengere eisen op aan een bredere groep bedrijven. De CSRD komt voort uit een beweging binnen de Europese Unie om duurzame bedrijfsvoering te bevorderen en de doelstellingen van de Europese Green Deal te ondersteunen, die gericht is op het bereiken van klimaatneutraliteit in 2050. De belangrijkste redenen waarom de CSRD er nu is:

  1. Verhoogde druk op bedrijven voor duurzaamheid
    Consumenten, investeerders en andere stakeholders vragen steeds vaker om meer transparantie over de duurzaamheidsinspanningen van bedrijven. Ze willen weten hoe bedrijven bijdragen aan klimaatverandering, arbeidsomstandigheden en andere sociale en ethische kwesties.

  2. Behoefte aan betere en gestandaardiseerde rapportages
    De bestaande NFRD bleek niet voldoende om bedrijven ertoe te bewegen om consistent en gedetailleerd te rapporteren over hun ESG-prestaties. De informatie was vaak incompleet, niet vergelijkbaar tussen bedrijven en lastig te verifiëren. De CSRD zorgt voor uniforme rapportage-standaarden, zodat stakeholders beter inzicht krijgen in de werkelijke duurzaamheidsprestaties van bedrijven.

  3. Ondersteuning van duurzame investeringen
    Met de opkomst van ESG-investeringen (waarbij bedrijven worden beoordeeld op hun duurzaamheid en sociale impact), hebben investeerders behoefte aan duidelijke en betrouwbare informatie om verantwoorde investeringsbeslissingen te nemen. De CSRD maakt het makkelijker om de duurzaamheid van bedrijven te beoordelen en te vergelijken.

  4. Klimaatdoelen en regelgeving
    De Europese Unie heeft zichzelf ambitieuze klimaatdoelen gesteld, zoals een 55% vermindering van de CO2-uitstoot in 2030 en volledige klimaatneutraliteit in 2050. Bedrijven spelen een cruciale rol in het behalen van deze doelen en de CSRD is een belangrijk instrument om hen hierbij te betrekken.

Moet ik aan de slag met de CSRD? 

Zoals eerder gezegd, wordt de verplichte CSRD van toepassing op een bredere groep Europese bedrijven. Het gaat dan om: 

  • Grote bedrijven met meer dan 250 werknemers en een netto-omzet van meer dan €40 miljoen, of een balanstotaal van meer dan €20 miljoen. 
  • Beursgenoteerde bedrijven, ongeacht hun grootte. 
  • Middelgrote ondernemingen die binnen een paar jaar aan specifieke criteria voldoen, zoals omzet- en balansdrempels. 
  • Dochterondernemingen van buitenlandse bedrijven die in de EU actief zijn kunnen ook onder de richtlijn vallen. 

Kleine bedrijven hoeven voorlopig nog niet te rapporteren. Maar, houd er rekening mee dat dit in de toekomst kan veranderen naarmate de regelgeving verder wordt uitgebreid. 

Een close up van de CSRD

De CSRD kent een aantal belangrijke thema's, zoals milieu, sociale impact, governance en mensenrechten. Inhoudelijk wordt van bedrijven gevraagd dat ze inzicht geven in: 

  1. Dubbele materialiteit 
    Bedrijven moeten rapporteren van uit het dubbele-materialiteitsprincipe. Dit betekent dat ze inzicht geven in zowel: De impact van duurzaamheidsontwikkelingen op de financiële gezondheid van het bedrijf zoals risico’s door grondstoffenschaarste, extreem weer of veranderingen in wet- en regelgeving. En de impact van de bedrijfsactiviteiten op mens en milieu zoals vermindering van biodiversiteit en schendingen van mensenrechten binnen de toeleveringsketen.
  2. Langetermijndoelstellingen 
    De CSRD vereist dat bedrijven hun duurzame langetermijndoelstellingen meten en rapporteren. Dit geeft inzicht in de mate waarin het bedrijf bijdraagt aan een duurzamere toekomst. 
  3. Brede rapportage 
    Naast financiële resultaten moeten bedrijven ook rapporteren over niet-financiële aspecten, zoals sociaal kapitaal en andere immateriële zaken die van invloed zijn op de duurzaamheid van de organisatie. 
  4. Externe controle 
    Een belangrijk onderdeel van de CSRD is de verplichte ‘limited assurance’. Dit betekent dat externe accountants de duurzaamheidsrapportages controleren om de betrouwbaarheid van de gegevens te waarborgen. 

Cijfers of kwaliteit?

De CSRD verplicht je om een rapportage op te stellen waar ook cijfers in mee worden genomen, die ook nog eens moeten worden gecontroleerd door een accountant. Betekent dit dat de financiële afdeling verantwoordelijk is voor de CSRD? Nee. Het grootste deel van het rapport valt namelijk onder kwaliteit. De CSRD heeft namelijk ook raakvlakken met andere milieunormen, waaronder de MVO-prestatieladder en ISO14001.

De CSRD is een kans, geen bedreiging

Na het lezen van deze blog kun je je misschien zorgen maken over de eventuele uitkomsten van de duurzaamheidsrapportage. Houd goed voor ogen dat de rapportage geen einddoel op zich is, maar een startpunt voor verbetering. Het gaat er niet om dat je het 'beste jongetje van de klas' bent, maar dat je aantoont onderwerpen zoals duurzaamheid en milieu serieus neemt. Onze tips om de CSRD met vertrouwen uit te voeren: 

1. De CSRD is een strategische tool voor innovatie

Hoewel de CSRD op het eerste gezicht als een strenge verplichting kan voelen, biedt het bedrijven juist een kans om vooruit te lopen op duurzaamheid. Transparantie is steeds belangrijker voor consumenten, investeerders en partners. Door nu te beginnen met rapporteren, krijgen bedrijven inzicht in hun prestaties en kunnen ze tijdig bijsturen. Dit geeft een strategische voorsprong in een toekomst waar duurzame bedrijfsvoering steeds meer de norm wordt.

2. Fouten en zwakke punten zijn een kans om te leren

Bedrijven die bang zijn dat hun eerste duurzaamheidsrapport “vernietigend” zal zijn, moeten dit rapport juist zien als een kans om te verbeteren. Elke organisatie heeft zwakke punten, maar de echte kracht zit in het erkennen ervan en transparant communiceren over hoe deze zullen worden aangepakt. Stakeholders waarderen bedrijven die open zijn over hun uitdagingen en laten zien dat ze werken aan verbetering, in plaats van te doen alsof alles perfect is.

3. Focus op lange termijn winst en reputatie

Duurzaamheidsinspanningen zijn vaak een investering voor de toekomst. Niet alleen voor het milieu, maar ook voor de winstgevendheid en reputatie van je bedrijf. Hoewel veranderingen in de bedrijfsvoering in eerste instantie moeilijk lijken, kan de focus op ESG-prestaties op lange termijn leiden tot meer klantvertrouwen, betere relaties met investeerders en minder risico's op regelgeving of milieuschade. Uit onderzoek blijkt ook dat bedrijven die duurzaam opereren vaak veel innovatiever en financieel veerkrachtig zijn.

4. Stapsgewijze verbetering wordt gewaardeerd

De CSRD verwacht niet dat bedrijven van de ene op de andere dag volledig duurzaam zijn. Het belangrijkste is dat bedrijven duidelijke doelen stellen en transparant zijn over de stappen die ze zetten om te verbeteren. Het is beter om te laten zien dat je een spoor volgt en dat je een plan hebt, dan om te streven naar perfectie en je rapportage uit te stellen. Veel stakeholders waarderen bedrijven die een consistente vooruitgang laten zien, zelfs als ze beginnen vanuit een uitdagende positie.

CSRD: help?

De komende jaren blijft de CSRD een onderwerp waar nog veel over wordt gesproken en wat veel impact zal hebben op bedrijven. Je kunt luisteren naar onze podcast over de CSRD, waar we het hebben over de inhoud en de impact. Maar je kunt natuurlijk ook altijd even schakelen met een van onze experts

Meer weten?
Vraag een offerte aan
offerte aanvragen
Bel ons