Heb je gehoord van de RI&E?
Misschien staat de RI&E bovenaan je to-do-lijstje, misschien heb je er nog nooit van gehoord. De RI&E is een risico-inventarisatie, een beoordeling en evaluatie in één. Het is een proces dat dieper ingaat op de risico’s voor medewerkers als het gaat om veiligheid en gezondheid op de werkvloer. Het draait uiteindelijk om de actiepunten die uit de RI&E komen waarmee jij de veiligheid voor jouw medewerkers kunt behouden of verbeteren. Geen big deal, wel noodzakelijk.
Onderwerpen die tijdens de RI&E aanbod komen zijn bijvoorbeeld: BHV-organisatie, ongevallen, agressie en geweld, klimaat, bijzondere medewerkers, gevaarlijke stoffen, geluid, vervoersmiddelen, werken op hoogtes, legionella maar ook psychosociale onderwerpen zoals (seksuele) intimidatie en pesten komen voorbij.
Soms zijn er onderwerpen die meer aandacht krijgen dan andere onderwerpen omdat deze beter passen bij jouw type bedrijf. Het is logisch dat een ICT-bedrijf geen aandacht hoeft te besteden aan veilig gebruik maken van heftrucks. Maar de ervaring leert ook dat veel bedrijven geen idee hebben van potentiële onveilige situaties en waar deze zich bevinden. Het is dus altijd raadzaam om objectief te kijken naar werkomgeving, apparatuur of middelen.
Is een RI&E verplicht?
Ja. Ook als je (maar) één personeelslid in dienst hebt. Je hebt dan namelijk ook te maken met een werkgever-werknemer relatie en ook voor die ene persoon moet het werk op een veilige en gezonde manier uitvoerbaar zijn. Vindt er een ongeval plaats of komt iemand ziek thuis te zitten en het blijkt dat je geen RI&E hebt? Dan kun je in sommige gevallen een boete riskeren. Maar, een boete is misschien wel het minste verlies waar je rekening mee moet houden. Het gaat om de veiligheid van jouw mensen! Dat jouw mensen aan het eind van de dag zonder ongevallen of ziekte naar huis gaan is waar het om gaat.
De RI&E is onderdeel van je bedrijfscultuur
Sommige bedrijven zien de RI&E als een verplicht nummertje. Iets wat wordt verplicht vanuit wetgeving en waar de Inspectie SZW - kortgezegd de ISZW - toezicht op houdt. Iets wat je doet om geen boete te krijgen. Het gaat dan vooral om het aantonen dat je een RI&E hebt laten uitvoeren. De inventarisatie, evaluatie en zelfs het plan met actiepunten belandt in de lade en er wordt niet meer naar omgekeken.
Aan de slag met de RI&E
Maak allereerst iemand verantwoordelijk en maak tijd vrij om écht werk te maken van een RI&E. Stel een preventiemedewerker aan en neem veiligheid op jouw werkvloer serieus. Het kan helpen om meerdere mensen intern te betrekken zodat onderwerpen uit de RI&E gaan leven. Heb je bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon waar medewerkers terecht kunnen voor problemen? Of hoe zit het met de aanschaf van ergonomische bureaus, muizen en beeldschermen? Medewerkers kunnen zelf vaak heel goed oplossingen bedenken om situaties te verbeteren. Maak daar gebruik van! Het gaat uiteindelijk allemaal om de opvolging van de punten uit de RI&E, jouw score. Alleen dan kan een RI&E sluitend worden en maak je – samen met je medewerkers – een verschil.
Een RI&E is een proces dat eigenlijk nooit eindigt. Veiligheid vink je niet af op een lijstje. Het kan helpen om een partij in te schakelen die je helpt met het uitvoeren van een RI&E, die instructies levert, objectief naar jouw omgeving kijkt en op bepaalde onderwerpen een verdiepende RI&E kan laten uitvoeren. Bijvoorbeeld op psychosociaal vlak.
De verdiepende RI&E
Je hebt een RI&E uit laten voeren of bent dat van plan. De actiepunten worden in een rapportage gepresenteerd, en dan? Het kan zijn dat er bepaalde punten zijn die een verdiepend onderzoek nodig hebben: de verdiepende RI&E. Dat kunnen bijvoorbeeld metingen van gevaarlijke stoffen of geluid zijn. Maar ook een PSA-onderzoek (psychosociale arbeidsbelasting) is een verdiepende RI&E. De standaard Arbo RI&E is een basisdocument met – afhankelijk van het advies van een objectief bureau – een advies of een verdiepende RI&E nodig is voor een specifiek onderdeel.